Trong quá trình xử lý nước thải, thiết bị gạt bùn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu suất và vận hành ổn định của hệ thống. Tuy nhiên, không phải thiết bị nào cũng phù hợp với mọi công trình. Vậy làm sao để lựa chọn đúng thiết bị gạt bùn phù hợp? Hãy cùng Pendin tìm kiếm câu trả lời qua bài viết dưới đây.
Tổng quan về thiết bị gạt bùn
Thiết bị gạt bùn được sử dụng trong các bể lắng để thu gom bùn lắng ở đáy bể và váng nổi trên bề mặt, giúp làm sạch nước thải trước khi xả ra môi trường hoặc chuyển sang các công đoạn xử lý tiếp theo. Tùy thuộc vào hình dạng bể lắng và yêu cầu kỹ thuật, các thiết bị gạt bùn được thiết kế với cấu trúc và nguyên lý hoạt động khác nhau.
Hiện nay, Pendin đang gia công, sản xuất và lắp đặt ba loại thiết bị gạt bùn chính bao gồm:
- Thiết bị gạt bùn dạng trung tâm: Phù hợp với bể lắng tròn, đường kính nhỏ hoặc vừa.
- Thiết bị gạt bùn dạng tịnh tiến: Lý tưởng cho bể lắng ngang, hình chữ nhật hoặc vuông.
- Thiết bị gạt bùn dạng bán kính: Thích hợp cho bể lắng tròn có đường kính lớn.
Dưới đây, chúng ta sẽ phân tích chi tiết từng loại thiết bị và cách lựa chọn phù hợp với công trình.

Phân loại thiết bị gạt bùn và đặc điểm kỹ thuật
Thiết bị gạt bùn dạng trung tâm
Thiết bị gạt bùn dạng trung tâm được thiết kế cho các bể lắng tròn với đường kính thường dưới 15m có thể sử dụng cho bể lớn hơn nhưng chi phí cao hơn. Hệ thống hoạt động dựa trên trục trung tâm cố định tại tâm bể, xoay tròn để thu gom bùn lắng về hố thu trung tâm và váng nổi vào phễu thu váng.
Ưu điểm:
- Cấu trúc đơn giản, dễ vận hành và bảo trì.
- Hiệu quả cao trong việc thu gom bùn và váng nổi.
- Chi phí đầu tư hợp lý cho bể lắng nhỏ và vừa.
- Vận hành tự động 24/24, ngăn ngừa hiện tượng thối bùn gây ô nhiễm.
Nhược điểm:
- Không phù hợp với bể có đường kính lớn (>20m) do chi phí chế tạo gối đỡ và động cơ tăng cao.
- Hiệu suất có thể giảm nếu bể lắng có lưu lượng nước thải biến động lớn.
Ứng dụng:
- Bể lắng sơ cấp và thứ cấp trong nhà máy xử lý nước thải công nghiệp và dân dụng.
- Các công trình có bể lắng tròn với đường kính dưới 15m.
Thiết bị gạt bùn dạng tịnh tiến
Thiết bị gạt bùn dạng tịnh tiến được thiết kế cho các bể lắng ngang, thường có hình chữ nhật hoặc vuông. Hệ thống sử dụng dầm cầu di chuyển tịnh tiến dọc theo thanh ray của bể, thu gom bùn lắng và váng nổi về vị trí thu gom.

Ưu điểm:
- Phù hợp với bể lắng ngang có chiều dài lớn.
- Hiệu quả trong việc xử lý bùn cát và cặn nặng.
- Thiết kế linh hoạt, dễ dàng điều chỉnh tốc độ di chuyển theo lưu lượng nước thải.
- Độ bền cao, thẩm mỹ tốt.
Nhược điểm:
- Chi phí lắp đặt và vận hành cao hơn so với thiết bị dạng trung tâm.
- Yêu cầu bảo trì định kỳ cho hệ thống ray và bánh xe.
- Không phù hợp với bể lắng tròn.
Ứng dụng:
- Bể lắng cát hoặc bể lắng sơ cấp trong hệ thống xử lý nước thải công nghiệp.
- Các công trình có bể lắng hình chữ nhật hoặc vuông.
Thiết bị gạt bùn dạng bán kính
Thiết bị gạt bùn dạng bán kính được thiết kế cho các bể lắng tròn có đường kính lớn (>15m). Hệ thống sử dụng cầu quay xung quanh bể, với các lưỡi gạt bùn di chuyển theo bán kính bể, thu gom bùn về hố trung tâm và váng nổi vào phễu thu.
Ưu điểm:
- Hiệu quả cao với bể lắng tròn có đường kính lớn.
- Khả năng xử lý bùn hoạt tính và cặn lơ lửng tốt.
- Độ bền cao, phù hợp với các công trình xử lý nước thải quy mô lớn.
- Có thể tích hợp hệ thống tự động hóa để tối ưu vận hành.
Nhược điểm:
- Chi phí đầu tư và lắp đặt cao.
- Yêu cầu kỹ thuật cao trong thiết kế và thi công.
- Cần không gian rộng để lắp đặt cầu quay.
Ứng dụng:
- Bể lắng thứ cấp kiểu ly tâm trong các nhà máy xử lý nước thải lớn.
- Các công trình có bể lắng tròn với đường kính từ 15m trở lên.
Các yếu tố cần cân nhắc khi lựa chọn thiết bị gạt bùn
Để chọn thiết bị gạt bùn phù hợp, cần xem xét các yếu tố sau:
Hình dạng và kích thước bể lắng:
Bể tròn nhỏ (<15m): Ưu tiên thiết bị gạt bùn dạng trung tâm.
Bể tròn lớn (>15m): Chọn thiết bị dạng bán kính.
Bể chữ nhật hoặc vuông: Sử dụng thiết bị dạng tịnh tiến.
Tính chất nước thải và bùn:
Bùn nặng, cặn cát: Thiết bị dạng tịnh tiến hoặc bán kính phù hợp hơn.
Bùn hoạt tính, cặn lơ lửng: Thiết bị dạng trung tâm hoặc bán kính hiệu quả hơn.
Độ ăn mòn (pH thấp hoặc hóa chất): Chọn vật liệu thép không gỉ SS316.
Lưu lượng và công suất xử lý:
Công trình nhỏ: Thiết bị dạng trung tâm là lựa chọn kinh tế.
Công trình lớn: Cân nhắc thiết bị dạng bán kính để đảm bảo hiệu suất.
Ngân sách đầu tư:
Thiết bị dạng trung tâm có chi phí thấp nhất, phù hợp với ngân sách hạn chế.
Thiết bị dạng bán kính yêu cầu đầu tư lớn nhưng mang lại hiệu quả lâu dài.
So sánh nhanh ba loại thiết bị gạt bùn
Tiêu chí |
Dạng trung tâm |
Dạng tịnh tiến |
Dạng bán kính |
Bể phù hợp |
Tròn, đường kính <15m |
Chữ nhật, vuông |
Tròn, đường kính >15m |
Chi phí đầu tư |
Thấp |
Trung bình |
Cao |
Hiệu quả xử lý |
Cao với bể nhỏ |
Cao với bể ngang |
Cao với bể lớn |
Độ phức tạp lắp đặt |
Đơn giản |
Trung bình |
Phức tạp |
Ứng dụng phổ biến |
Xử lý nước thải dân dụng, công nghiệp nhỏ |
Xử lý cát, cặn nặng |
Xử lý nước thải công nghiệp lớn |
Kết luận
Việc lựa chọn thiết bị gạt bùn phù hợp với công trình đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về đặc điểm kỹ thuật của từng loại thiết bị và yêu cầu cụ thể của công trình. Nếu bạn cần tư vấn thêm về thiết bị gạt bùn hoặc giải pháp xử lý nước thải, hãy liên hệ với các nhà cung cấp uy tín để được hỗ trợ chi tiết. Đừng quên khảo sát kỹ hiện trạng công trình và yêu cầu kỹ thuật để đảm bảo thiết bị hoạt động ổn định, bền bỉ.